Spis treści
Holistyczne podejście do zdrowych budynków i dobrego samopoczucia w architekturze
Jeśli myślimy o projektowaniu dla dobrego samopoczucia jego mieszkańców, musimy rozważyć wiele czynników, które będą miały bezpośredni lub pośredni wpływ na ich stan psychiczny i fizyczny.
Pod uwagę powinniśmy wziąć między innymi styl życia, lokalizację, wielkość pomieszczeń, ich układ itp.
Budynki zaprojektowane w taki sposób, aby wspierać i motywować mieszkańca, będą dostarczały mu: najlepszą jakość powietrza, komfort termiczny, wizualny i akustyczny, właściwe standardy higieny, dostęp do natury, udogodnienia dostosowane do aktywności, równowagę pomiędzy życiem osobistym a zawodowym, efektywność energetyczną oraz estetykę zgodną z jego upodobaniami. Ceny gruntów, szczególnie w dużych miastach, zmusiły deweloperów do budowania wyższych budynków bez przestrzeni na zieloną infrastrukturę. Budynki te zdecydowanie nie służą poprawie samopoczucia, ponieważ ograniczają one dostępność światła dziennego, ograniczają możliwość otwierania okien, nie wspominając już o materiałach z jakich są budowane, a które są głównym źródłem złej jakości powietrza w pomieszczeniach zamkniętych.
Z dostępnych badań jasno wynika, że nie ma pojedynczych i uniwersalnych rozwiązań projektowych, które zapewniłyby optymalizację każdego parametru zdrowotnego oraz ogólny rozwój mieszkańców.
Co zatem powinniśmy uwzględniać? Co powinni zapewnić projektanci? Jako absolutne minimum wziąć pod uwagę poszczególne parametry takie, jak: jakość powietrza, oświetlenie, aspekty wizualne, akustyczność, komfort cieplny i starać się osiągnąć je na dobrym poziomie, przy jednoczesnym ograniczeniu negatywnego wpływu na środowisko. Nie jest to zatem zadanie łatwe.
Poprawa jakości i higieny powietrza w pomieszczeniach zamkniętych
Nic nie jest bardziej istotne dla naszego zdrowia niż powietrze, którym oddychamy.
Niestety badania pokazują, że zanieczyszczenie powietrza w pomieszczeniach jest 3,5 razy większe niż na zewnątrz. Jest to spowodowane wieloma czynnikami, takimi jak: brak wentylacji, gotowanie, stosowanie środków chemicznych do sprzątania. Jednak główna przyczyna tkwi w emisji gazów cieplarnianych i toksycznych substancji z materiałów budowlanych i mebli. Główną grupą budzących obawy substancji chemicznych są lotne substancje organiczne – LZO, do których należą formaldehyd, benzyna, naftalen oraz inne chemikalia. Znajdziecie je w klejach, farbach, syntetycznych tynkach, meblach, drewnie kompozytowym itp.
Zakres działań mających na celu poprawę jakości i higieny powietrza w pomieszczeniach jest dość szeroki. Podstawowe środki zapobiegawcze powinny obejmować wybór nietoksycznych materiałów budowlanych, produktów o możliwie jak najniższym lub zerowym poziomie LZO, mebli bez środków zmniejszających palność i środków czyszczących niezawierających szkodliwych substancji chemicznych. Tynki i farby gliniane są całkowicie obojętne. Są nietoksyczne i nie uwalniają do powietrza lotnych związków organicznych (LZO) ani podczas ich produkcji, ani podczas stosowania we wnętrzu. Właściwości buforowania wilgoci przez tynki gliniane pomagają utrzymać komfortowy poziom wilgotności dla mieszkańców, jednocześnie redukując ryzyko powstania pleśni we wnętrzach. Dodatkowo udowodniono, że tynki gliniane mają zdolność do pochłaniania emitowanych z innych źródeł szkodliwych substancji chemicznych.
Kolejną przyczyną złej jakości powietrza w pomieszczeniach są pleśnie, grzyby i drobnoustroje. Dodatkowo wyższa wilgotność powietrza zwiększa uwalnianie LZO z innych materiałów. Dlatego tak ważne jest dbanie o właściwy poziom wilgotności w pomieszczeniach. I tu z pomocą przychodzą ponownie tynki gliniane, które mają zdolność utrzymywania wilgotności na poziomie 40-60% czyli idealnej do wyeliminowania większości niekorzystnych zjawisk.
Komfort wizualny, akustyczny i termiczny w zgodzie z idea budownictwa naturalnego
Zastosowanie materiałów wykończeniowych zgodnych z ideą budownictwa naturalnego takich jak np. farby gliniane, wapienne, tynki gliniane, tynki wapienne w tym tadelakt, przyczynia się również do innych aspektów dobrego samopoczucia. Naturalne materiały budowlane zapewniają przyjemną przestrzeń, w której nie tylko dobrze się czujemy, ale możemy również się rozwijać.
Matowa powierzchnia tynku glinianego odbija światło w rozproszony sposób, redukując je i zmniejszając odblaski. Dodatkowo wykończenie go w sposób teksturowany, umożliwia osiągnięcie nieporównywalnych efektów wizualnych oraz subtelną grę światła.
Tadelakt wprowadza do wnętrza szlachetność i naturalność kamienia. Jednocześnie jest aksamitny, twardy, matowy z subtelnym, rozproszonym blaskiem.
Tynk gliniany pomaga także pochłaniać i tłumić dźwięki w pomieszczeniu oraz zmniejsza ich przenoszenie pomiędzy przestrzeniami, aby stworzyć spokojne i harmonijne wnętrze.
Glina ma również doskonałe właściwości masy termicznej, wysoką pojemność cieplną właściwą i szybkość dynamiczną zmian, co pozwala złagodzić wahania temperatury i utrzymać ją na stałym poziomie w pomieszczeniach bez konieczności stosowania dodatkowej energii.
Naturalne materiały a komfort psychiczny
Oprócz poprawy jakości powietrza czy komfortu wizualnego i termicznego, zastosowanie naturalnych materiałów budowlanych we wnętrzach wpływa również na nasz stan psychiczny. Udowodniono, że kontakt z naturą i użycie naturalnych surowców w naszej przestrzeni, może obniżyć ciśnienie krwi, poprawić koncentrację i pamięć, po prostu sprawić, że będziemy czuć się zrelaksowani.
Uwzględnienie biofilnych elementów w projekcie, będzie wspierało autentyczne połączenie mieszkańca z naturą. Zrównoważona architektura w tym budownictwo naturalne ma na celu tworzenie budynków zdrowszych nie tylko dla otaczającego środowiska, ale także dla jego mieszkańców. Projekt biofilny wykorzystuje naturalne lekarstwa, aby złagodzić stres, poprawić jakość powietrza i wspierać funkcje poznawcze. Podkreśla związek pomiędzy środowiskiem wewnętrznym i jego mieszkańcami a naturą.
Biorąc pod uwagę wszystkie utrzymujące się trendy projektowe, które w rezultacie ugruntowały się, popyt skupił się na materiałach organicznych imitujących środowisko zewnętrzne takich, jak: drewno, kamień, tynki gliniane, wapienne, farby gliniane i wapienne.
